Assessment Center หรือที่เรียกกันว่า ศูนย์การประเมินผล เป็นเทคนิคและวิธีการที่ใช้ในการประเมินศักยภาพและพฤติกรรมของบุคลากรในองค์กรเพื่อที่จะก้าวเข้าสู่สายงานในระดับบริหาร ด้วยวิธีการประเมิน การวัดและวิเคราะห์ผลในเรื่องทักษะ ความรู้ ความสามารถ และศักยภาพของบุคลากรในองค์กร โดยจะมุ่งเน้นไปที่การวิเคราะห์หาพฤติกรรมด้านการบริหารจัดการ เช่น วิสัยทัศน์ การวางแผนงาน การแก้ไขปัญหาตัดสินใจ ความคิดเชิงกลยุทธ์ วัตถุประสงค์เพื่อที่จะคัดสรรผู้ที่มีคุณสมบัติที่เหมาะสมตรงกับความต้องการในแต่ละตำแหน่งงานอย่างแท้จริงและสอดคล้องกับทิศทางขององค์กรนั้นๆ ยิ่งในบางตำแหน่งงานซึ่งมีความสำคัญอย่างมากกับองค์กร อาทิเช่น CEO หรือในระดับ Top management องค์กรต้องมีวิธีการสรรหาและคัดสรรที่เหมาะสมที่สุดเพื่อที่จะนำพาองค์กรให้พัฒนาไปอย่างมีประสิทธิภาพ
Assessment Center แตกต่างจากเครื่องมือประเมินอื่นในแง่ความเป็นบูรณาการ โดยประเมินหลายสมรรถนะ หลายวิธีการ เช่น
ซึ่งกิจกรรมต่างๆ ใน Assessment Center จะถูกออกแบบให้มีความใกล้เคียงกับบริบทของงานในตำแหน่งที่จะแต่งตั้ง เพื่อให้โอกาสผู้เข้ารับการประเมินได้แสดงออกถึงพฤติกรรมที่บ่งชี้ถึงสมรรถนะที่จำเป็นต่อตำแหน่ง โดยประเมินสมรรถนะมากกว่าหนึ่งสมรรถนะ และเพื่อให้เกิดความเชื่อมั่นว่าผู้เข้ารับการประเมิน (Assessee) สามารถแสดงพฤติกรรมที่บ่งชี้สมรรถนะที่จำเป็นต่อการปฏิบัติงานในอนาคต โดยจะมีผู้ประเมิน (Assessor) หลายคนคอยสังเกตพฤติกรรมของผู้เข้ารับการประเมินหนึ่งคน และเมื่อสิ้นสุดกิจกรรมผู้ประเมินแต่ละคนให้คะแนนแต่ละกิจกรรม ผู้ประเมินจะอภิปรายพฤติกรรมของผู้เข้ารับการประเมินถึงผลการให้คะแนน เรียกว่า การซักฟอก (Wash up) ผลการประเมินจบที่คะแนนเป็นเอกฉันท์ (Consensus) โดยผู้ประเมินควรจะมาจากหลายหน่วยงาน ไม่จำเป็นจะต้องมาจากฝ่ายบุคคลเท่านั้น แต่ควรจะเป็นผู้บริหารที่มีอำนาจในการตัดสินใจในการกำหนดนโยบายการดำเนินงานของหน่วยงาน ซึ่งผู้ประเมินทุกคนจะต้องได้รับการฝึกอบรมให้เข้าใจถึงแนวทาง ขั้นตอนการประเมินและการให้ข้อมูลป้อนกลับแก่ผู้เข้ารับการประเมิน
สิ่งสำคัญอีกประการหนึ่งซึ่งองค์กรมิอาจจะมองข้ามได้คือ “ทัศนคติของผู้ประเมินและผู้เข้ารับการประเมิน” ปัญหาที่มักจะพบได้บ่อยในการประเมินคือ การที่ผู้ประเมินไม่เข้าใจในวิธีการประเมินอย่างถูกต้อง ไม่รู้วิธีการในการใช้เครื่องมือประเมินอย่างมีประสิทธิภาพ รวมถึงการที่ผู้ประเมินใช้ความรู้สึกส่วนตัวเข้ามาเกี่ยวข้องในการประเมิน ในขณะที่ผู้เข้ารับการประเมินเองก็ไม่ยอมรับในผลของการประเมิน ปัญหาเหล่านี้สามารถถูกขจัดออกไปได้ ถ้าองค์กรทำการสื่อสารอย่างชัดเจน โดยให้ความรู้แก่บุคลากรที่เกี่ยวข้องรวมถึงพนักงานทั้งหมดเพื่อให้เกิดเข้าใจที่ตรงกันเกี่ยวกับการนำ Assessment Center เข้ามาใช้ในองค์กร
นอกจากนี้แล้วแนวคิดของ Assessment Center ยังเปรียบเสมือนการเตรียมความพร้อมสำหรับอนาคตให้กับองค์กร เพราะสิ่งที่สำคัญคือผู้ประเมินที่ทำหน้าที่วิเคราะห์ว่าบุคลากรที่เข้าร่วมศูนย์การประเมินผลมีจุดแข็งและจุดอ่อนในเรื่องใด ข้อมูลที่วิเคราะห์ได้นั้นผู้ประเมินจะต้องให้ข้อมูลป้อนกลับผลการประเมินแก่ผู้เข้ารับการประเมิน เพื่อให้บุคคลเหล่านี้รับรู้และหาแนวทางในการพัฒนาปรับปรุงความสามารถของตนเองให้ดีขึ้นตามที่องค์การต้องการ และองค์กรสามารถประเมินผู้เข้ารับการประเมินมีความพร้อมในการที่จะเลื่อนตำแหน่ง หรือควรที่จะต้องเพิ่มเติมทักษะและความสามารถในด้านใด ซึ่งจะนำไปสู่การวางแผนการจัดทำแผนพัฒนาบุคลากรเป็นรายบุคคล (Individual Development Plan) ต่อไป
ที่มา : jobdst.com